Hibe Destek Programları

Teknogirişim Sermayesi Desteği ve Sağlanan Vergi Avantajları

Son günlerde birçok genç girişimci Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 5746 sayılı Araştırma Ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında sunduğu Teknogirişim Sermayesi Desteği’ne ilişkin başvuruların açıklanmasını bekliyor. Bu mekanizma ile bir yandan genç girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerinin hayata geçirilmesi teşvik edilmiş oluyor, öte yandan ülke ekonomisine nitelikli personel istihdam eden katma değeri yüksek işletmelerin kazandırılıyor.  Bakanlık 2011 yılında 288 girişimcinin projelerini program kapsamında desteklenmeye uygun bulmuş ve bu kişilere kendi şirketlerini kurma fırsatı vermiştir.

Teknogirişim Sermayesi Desteği’ne ilişkin uygulama esaslarına 5746 sayılı “Araştırma Ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” ile ilgili tebliğ, yönetmelik ve genelgelerde yer verilmiş olup, belirli koşullara haiz girişimcilerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmelerini teşvik etmek için yapılan sermaye desteğini ifade etmektedir.

Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı 2012 yılı ön başvuru müracaatları 03 Ekim – 01 Aralık 2011 tarihleri arasında alınmış olup, yazımızın konusunu program çerçevesinde sağlanacak destekler, bu desteklerden yararlanabilmenin ön koşulları ve programın uygulama esasları oluşturacaktır.

A) Teknogirişim Sermayesi Desteği’nden Kimler Yararlanabilir ?

1-  Herhangi bir lisans, yüksek lisans veya doktora programından bir yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrenciler

2-  Lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok beş yıl önce almış kişiler

Yukarıdaki şartlara haiz girişimciler eğer birinci madde kapsamında henüz öğrenci statüsünde iseler öğrencisi oldukları üniversitelerce merkezî yönetim kapsamındaki kamu idaresi adına düzenlenen (T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı adına) bir yazıyla bu durumlarını tevsik etmeleri gerekmektedir. 2. Madde kapsamında mezun olmuş girişimcilerin ise ilgili üniversitelerce verilen çıkış belgesiyle veya diplomayla bu durumu kanıtlayabilecekleri öngörülmüştür. Ayrıca, 5746 sayılı kanunun amacına yönelik iş projeleri destek programına kabul edileceğini vurgulamakta yarar vardır. Bu anlamda kanun amacına hizmet eden teknoloji ve yenilik odaklıiş fikirleri destek programına kabul edilir.

Teknogirişim Sermayesi Desteği, projesi kabul gören girişimcilerin tek başına temsil ve ilzama yetkili olarak kuracakları işletmelere sağlanacaktır. Söz konusu işletmenin kamu idaresi tarafından kabul edilmiş iş planına uygun olarak ve başvurudan sonra kurulması gerekmektedir.

B) Destekler

1-  100.000.-TL Tutarında Teminatsız Hibe; Kamu idaresi tarafından projesi kabul edilen girişimcilere bir defaya mahsus olmak üzere teminat alınmaksızın 100.000. TL’na kadar teknogirişim sermayesi desteği hibe olarak verilir. Bu destek idare tarafından taksitlere bölünebilir, destek ödemelerinin yapılması için çeşitli başarım ölçütlerinin yerine getirilmesi şartı koyulabilir, öncelikli olarak destekleyeceği teknolojik alanlar belirlenebilir. Bu kapsamda kamu idarelerinin tümü tarafından yapılan ödemelerin toplamı, her takvim yılı 50.000.000 Türk Lirasını geçemez. Bu tutarlar, takip eden yıllarda 213 sayılı Kanuna göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır.

2-  Ar-Ge İndirimi; Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır. Ayrıca bu harcamalar, Vergi Usul Kanununa göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edilir, bir iktisadi kıymet oluşmaması halinde ise doğrudan gider yazılır. Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda Vergi Usul Kanununa göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.

Ar-Ge indiriminden yararlanacak işletmeler, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi ekinde aşağıda belirtilen belgeleri bağlı bulunulan vergi dairesine verirler. Bu belgelerin, teknogirişim sermayesi desteğinden yararlanan işletmeler için destek veren kamu kurumu tarafından onaylanmış olması gerekir.

a-   Teknogirişim sermayesinden yararlanan işletmeler için desteği veren merkezî yönetim kapsamındaki kamu idaresince onaylanmış bulunan proje sözleşmesi ve eki iş planının,

b-    Ar-Ge indirimine konu olan harcamaların ana gruplar itibarıyla yıllık tutarları ve ayrıntılı dökümünü gösteren liste,   

c-    Teknogirişim sermaye desteğinden yararlanan işletmelerde çalışanların projeler itibarıyla sayıları ve nitelikleri, bu personelin projelerde görev aldığı süreler, ücretleri, kesilen ve istisna edilen vergi tutarlarını gösteren liste,         

d-   Dışarıdan alınan danışmanlık, ekspertiz ve benzeri hizmetlere ilişkin olarak, hizmet sağlayan kişi/kurum adı, T.C. kimlik no/vergi kimlik numarası, alınan hizmetin mahiyeti, fatura tarihi ve numarası, tutarı, stopaj ve KDV tutarına ilişkin liste.

e-   Ar-Ge indiriminden yararlanan mükelleflerin, kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanılan Ar-Ge indiriminin doğru hesaplandığı ve uygulandığına ilişkin YMM tasdik raporunu ilgili mevzuatta belirtilen süre içinde bağlı bulundukları vergi dairelerine vermeleri gerekmektedir. Ar-Ge indirimine ilişkin hususlara tam tasdik raporunda yer verilmiş olması durumunda, Ar-Ge indirimine ilişkin olarak ayrıca tasdik raporu düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

3) Gelir Vergisi Stopajı Teşviki; Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için yüzde doksanı, diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır. Aşağıdaki örnek uygulama elde edilecek vergi avantajı aşağıdaki örnekte açıkça gösterilmektedir.  Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde 5746 sayılı Kanun uyarınca kurulan Ar-Ge Merkezlerinin aksine gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak için personel sınırlaması bulunmamaktadır.

Örnek: Teknogirişim Sermaye Desteği kapsamında kurulan şirkette istihdam edilen Bayan (B)’nin almış olduğu 3.000 TL’lik brüt ücrete ilişkin istisna uygulaması aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Brüt Ücret 3.000 TL
Ücret Matrahı (3.000-(3000x%15=)) 2.550 TL
İstisna Edilen Tutar 2.550 x 0,80=) 2.040 TL
İstisna Dışı Ücret Matrahı (2.550-2.040) 510 TL
Hesaplanan Vergi Tutarı (510 x %15) 76,50
Hesaplanan Asgari Geçim İndirimi 59,74
Vergi Dairesine Ödenecek Tutar (76,50-59,74) 16,76

Böylece Kamu kurumu tarafından desteklen Ar-Ge projesinde çalışan Bayan (B)’nin ücret gelirinden dolayı  (2.040 TLx%15=) 306 TL tutarında vergi istisnaya tabi olacak, istisna dışında kalan ücret matrahından hesaplanan 76,5 TL tutarındaki gelir vergisinden ise 59,74 TL tutarındaki asgari geçim indiriminin mahsubu sonucu kalan 16,76 TL muhtasar beyannameye dahil edilerek vergi dairesine ödenecektir.

Ar-Ge kapsamında çalışan personeller için yukarıdaki hesaplamalar yapılacak olup, 1 seri nolu Araştırma Ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliğ ekinde yer alan “İstihdam Edilen Ücretlilere İlişkin Bilgiler” ile  ”Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetleri Kapsamında Ücret Ödemeleri İstisnasına İlişkin Bildirim”e ilişkin formlar muhtasar beyanname ekinde bağlı bulunulan vergi dairesine bildirilecektir.

Teknogirişim sermaye desteklerinde, kamu idaresi tarafından iş planının onaylandığı, tarihten itibaren gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanılabilecektir.

Teknogirişim Sermayesi Desteği verilen proje kapsamında çalıştırılmak üzere istihdam edilmeyen personellerin ve kamu personellerinin istisna uygulamasından yararlandırılması mümkün değildir. Ayrıca ay içinde kısmî zamanlı olarak çalışan personelin hak kazanılmış hafta tatili, yıllık ücretli izin ve mazeret izni gibi sürelere isabet eden ücret ödemeleri de istisna kapsamında değerlendirilmez.

 

4) Sigorta Primi Desteği; Kamu personeli hariç olmak üzere teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için beş yıl süreyle Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. Teknogirişim sermaye desteği alan işletmeler için  merkezî  yönetim kapsamındaki  kamu  idarelerinden alacakları  belgeyle  işyerinin  bağlı  bulunduğu  Sosyal  Güvenlik (Devredilen  SSK) İl  Sigorta Müdürlüğüne  yazılı  olarak müracaat  etmeleri şarttır. Teknogirişim sermaye  desteği alan işletmeler, kamu  idaresi tarafından iş planının 

onaylandığı tarihten itibaren yararlanılabileceklerdir. Ayrıca Kanun kapsamına giren sigortalılar için düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri için damga vergisi alınmaz.

Asgari ücret alan çalışanın brüt ücreti 886,50 TL olup, bu tutar üzerinden %19,5 oranında sigorta primi işveren hesaplanır. Bu istisna ile ödenmesi gereken 172,87 TL’nin yarısı olan 86,43 TL 5 yıl süreyle Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanmış olacaktır.

5) Damga Vergisi İstisnası; Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleriyle ilgili olarak düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden müstesnadır.

6) Alınan Hibe’nin Gelir Olarak Dikkate Alınmaması;

Projesi onaylanarak hibe almaya hak kazanan işletmeler, 5746 sayılı Kanun’un bu hususa ilişkin 3. maddesinin 7. fıkrası hükmü gereğince söz konusu destekleri özel bir fon hesabına alırlar. Böylece sağlanan hibe gelir ve kurumlar vergisi kapsamı dışında tutulmuştur.

Bu fonun, elde edildiği hesap dönemini izleyen beş yıl içinde sermayeye ilâve dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde ise, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergilerin ziyaa uğratılacağı belirtilmiştir.

Sonuç

5746 sayılı Araştırma Ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile sağlanan teşviklerden bir tanesi de teknogirişim sermayesi desteğidir. Söz konusu hibe desteğini alarak fikirlerini bir işletme bünyesinde hayata geçiren girişimciler bazen 5746 sayılı kanun kapsamında sunulan diğer vergi teşviklerini göz ardı edebilmektedirler. Teknogirişim Sermayesi Desteği’nin nakdi hibeden ibaret olmadığı bunun yanında kanun kapsamında sağlanan önemli vergisel teşviklerin olduğu, bunlardan istifade edebilmek için gerekli başvuruların yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Böylece 5746 sayılı knun tam anlamıyla amacına ulaşmış olacaktır.

Yorum Yapın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir