TÜBİTAK 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı – 2. Aşama
TÜBİTAK 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı’nın birinci aşama başvurularında başarılı olan adaylar geçtiğimiz günlerde açıklanmıştı. Buna göre 745 iş fikrinden 451’i başarılı bulunmuş ve 2. Aşamaya başvuru yapmaya hak kazanan girişimci adaylarının iş planı hazırlama telaşı da başlamış oldu. Bu süreçte TÜBİTAK’ın sunduğu danışmanlık ve rehberlik hizmetleri şu sıralar devam etmekte olup, özellikle Aşama 2 ile ilgili süreç özetlenmeye çalışılarak girişimcilerin bu süreçte dikkate almaları gereken konulara değinilmeye çalışılacaktır. Öncelikle TÜBİTAK 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı’nın aşamalarından kısaca bahsetmek gerekirse;
Bilindiği üzere TÜBİTAK 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı 4 aşamadan oluşmaktadır;
- Aşama; Bireysel başvuruların kabul edildiği bu aşamada girişimcilerin iş fikirleri değerlendirmeye tabii tutularak, olumlu bulunan iş fikirlerinin projelendirilmesi ve iş planının hazırlanması için eğitim ve rehberlik hizmetleri sunulmaktadır.
- Aşama; İş Planını hazırlayarak TÜBİTAK’a sunan girişimcilerden desteklenemeye değer bulunan iş fikirlerinin hayata geçirilmesi bu aşamada olmaktadır. Bu aşamada girişimcilerin kuracakları sermaye şirketlerine geri ödemesiz 100.000 TL Teknogirişim Sermayesi Desteği sağlanarak kendi prototiplerini üretmeleri sağlanır.
- Aşama; Bu aşamada esasında TÜBİTAK’ın bir başka programına geçiş olmaktadır. 2. Aşamayı da başarıyla tamamlayarak protoiplerini üreten bütün Teknogirişim Sermaye Şirketleri (Bilim Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından desteklenenler dahil) TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı kapsamında desteklenir. Bu aşamada şirketlere 550.000 TL destek sağlanır.
- Bu aşamada şirketlerin talebi üzerine TÜBİTAK’ın girişim sermayesi firmalarına mektup göndererek, kuruluşa veya proje çıktısına ortak olmaya davet ettiği ve/veya çıktıların satışını kolaylaştırmak üzere belirli aralıklarla proje pazarları düzenlediği/desteklediği aşamadır.
- İlerleyen günlerde bu iki programla ilgili detaylı bir çalışmayı yine sizlerle paylaşmayı düşünüyoruz. Ancak bu yazımızda sadece programın 2. Aşamasına yoğunlaşacağız.
TÜBİTAK 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı 2. Aşama
Aşama 2 girişim planı başvurusu başarılı bulunan girişimcinin kuracağı sermaye şirketine 5746 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” çerçevesinde teknogirişim sermaye desteği sağlandığı, girişim planı çerçevesinde kavramsal tasarım, teknik ve ekonomik fizibilite, teknolojik doğrulama (önprototip, demo, benzetim, yazılım algoritması vb) çalışmalarının gerçekleştirildiği aşamadır. Bu açıdan 5746 sayılı kanunla Teknogirişim şirketlerine sağlanan tüm vergisel desteklerden, TÜBİTAK’tan destek alarak kurulan şirketler de istifade edebileceklerdir. Aşama 1’i başarıyla tamamlayan girişimcilere çeşitli konularda eğitimler verilerek iş planlarını hazırlamalarına yardımcı olunur. Ayrıca Aşama 1’e kabul edilen girişimciler, Aşama 2’de teknogirişim sermaye desteği ile kurulacak kuruluşun tescil tarihine kadar herhangi bir başka işletmenin ortaklık yapısında yer alamaz.
Aşama 2’ye başvurular için iş planlarının 7 Aralık Cuma günü 17:30’a sunulması gerekmektedir. Sunulan projeler Tübitak Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Uygulama Esasları’nın Dördüncü Bölümünde özetlenen kriterler çerçevesinde incelenerek Teknogirişim Sermayesi Desteği almaya hak kazanan girişimciler belirlenecektir. Bu tarihten itibaren girişimcilerin 30 gün içerisinde şirketlerini kurmaları gerekmektedir. Bundan sonraki süreçte başarılı olabilmek ise sadece iş fikrinin yeterliliğine değil aynı zamanda kurulacak şirketin yüzleşmek zorunda kalacağı diğer problemlerin de üstesinden gelebilmekle de mümkün olacaktır. Bu noktada kurulacak şirketin tabi olacağı diğer kanun ve mevzuatın (Vergi mevzuatı, 5746 sayılı kanun, Tubitak Uygulama Esasları ve Mali Rapor Hazırlama Kılavuzları) iyi anlaşılması, ve doğru uygulanabilmesi önem arz etmektedir.
Aşama 2’nin süresi ek süreler de dahil olmak üzere en fazla oniki (12) ay olup, Aşama 2’de bir defaya mahsus olmak üzere verilecek teknogirişim sermaye desteği en fazla yüzbin (100.000) TL geri ödemesiz hibe desteği şeklinde verilir. Ayrıca yeni kurulacak şirket 5746 sayılı kanunla sağlanan bir dizi vergisel desteklerden yararlanır. Dolayısıyla kurulacak olan şirketin aldığı destekten azami bir şekilde istifade edebilmesi için bu kanuna ilişkin uygulama esaslarının çok iyi anlaşılması ve tatbik edilmesi gerekmektedir. Kısaca bu desteklerden bahsetmek gerekirse;
– Şirket Kuruluş işlemlerinde bazı kolaylık ve indirimler sağlanır. Dolayısıyla Teknogirişim Şirketleri nispeten ucuz bir şekilde kurulabilir.
– Alınan Hibe Desteği Gelir Olarak Dikkate Alınmaz, Özel Bir Fon Hesabında İzlenir
– Sigorta Primi İşveren Hisselerinin Yarısı 5 yıl süreyle Maliye Bakanlığı tarafından karşılanır.
– Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak Damga Vergisi İstisnası sağlanır
– Ar-Ge personelinin çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için yüzde doksanı, diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır
– Ar-Ge İndirimi imkanı sağlanır
TÜBİTAK 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı çerçevesinde desteklenen ve desteklenmeyen gider kalemleri Tübitak Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Uygulama Esasları’nın 10 ve 11. Maddelerinde açıklanmıştır. Oldukça detaylı açıklamalara yer verilmesine rağmen girişimcilerin gider kalemlerini titizlikle oluşturmaları özellikle seçilen gider kalemlerinin gerçek maliyetlerinin ve vergisel sonuçlarının önceden bilinmesi ve buna göre hareket edilmesi gerekmektedir. Ayrıca söz konusu yönetmeliğin personel maliyetlerinin belirlenmesinde 5746 sayılı kanunda belirtilen desteklerin hesaplanarak buna göre beyanda bulunulmasını zorunlu tutması, bu maliyetlerin belirlenmesinde bir uzman desteğini ihtiyaç haline getirmektedir.
Aşama 2’de sunulan iş planları aşağıdaki kriterler çerçevesinde incelenir ve destek kapsamı oluşturulur.
– Projenin endüstriyel Ar-Ge içeriği, teknoloji düzeyi
– Proje planı ve is planın uygunluğu,
– Proje çıktılarının ekonomik yarara dönüşebilirliği
Desteklenmeye değer bulunan projelerin hayata geçirilebilmesi için girişimcilerden 30 gün içerisinde kendilerinin en geniş şekilde temsil ve ilzama yetkili olduğu bir sermaye şirketi kurmaları istenir. Daha sonra kurumla (TÜBİTAK) kurulan sermaye şirketi arasında sözleşme imzalanarak projenin hayata geçirilebilmesi için önemli adımlardan birisi atılmış olur.
Sonraki süreçlerde proje bütçesinde belirlenen Teknogirişim Sermayesi desteği iki taksit halinde Teknogirişim Şirketi’ne ödenir. Söz konusu hibe hiçbir şekilde üçüncü şahıslara devir ve temlik edilemez.
Sonraki süreçlerde desteklenen şirketlerden Ar-Ge faaliyetleri ve harcamalarına ilişkin bazı formların Prodis üzerinden sunulması gerekmektedir. Bu noktada özellikle mali rapor önem arz etmektedir. Desteklenen projeler kapsamında yapılan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için yapılacak harcama ve gider belgelerinin kabulü, düzenleme ve ödeme tarihi ile eklerinin ihtiva edeceği bilgiler ve belge düzeni ve dönemin harcama ve giderlerinin sonraki dönem AGY 312’ler ile sunulma koşullarının yerine getirilmesi şirketlerin sağlanan destek unsurlarından azami faydalanabilmesi oldukça önemlidir.
Proje çerçevesinde satın alınan makine, teçhizat, sistem, modül, yazılım vb. taşınırlar Teknogirişim Şirketi’ne aittir. Şirketler, desteklenen proje kapsamında yapacakları harcamalara ilişkin muhasebe ve ödeme işlemlerini tabi oldukları mevzuat ve genel hükümler ile bu programa ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde gerçekleştirirler.
Şirketler tarafından gerçekleştirilen proje faaliyetleri ve harcamaları gerektiğinde TÜBITAK tarafından denetlenir. Bu denetimler sırasında desteklerden faydalanan kuruluşların kuruluş yetkilileri ile yeminli mali müşavirlik proje harcamaları değerlendirme ve tasdik raporunu düzenleyen yeminli mali müşavirler, her türlü bilgi ve belgeyi ibraz etmek ve gerekli kolaylığı sağlamak zorundadır.
Aşama 2 son başvuru tarihi ve bu program dahilinde Aşama 2’yi başarı ile tamamlayan kuruluşlardan talepte bulunanlara Aşama 3 başvuruları için son başvuru tarihi TÜBİTAK tarafından girişimciye/kuruluşa bildirilir. 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından teknogirişim sermaye desteği alarak kurulmuş olan sermaye şirketleri, bu Uygulama Esaslarının 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtildiği şekilde Aşama 3’e başvurabilir.