Kimler Dövizli Maaş Ödeyebilirler ?
[Tek Cümlede Özet: Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin veya ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketler, personellerine döviz maaş ödeyebilmektedirler.]
Türk Lirası’nda yaşanan hızlı değer kaybı ile birlikte şirketler çalışanlarının bu durumdan etkilenmemesi nitelikli işgücünü şirket bünyesinde tutmanın yollarını aramaya başladılar. Seçeneklerden birisi ise dövizli veya dövize endeksli maaş ödeme sistemine geçilmesidir. Ancak bu konuda artık herkesin aşina olduğu bazı kısıtlamalar söz konusu.
Zira Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri iş sözleşmelerinde sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramayacağı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34) ile hüküm altına alınmış durumda.
Aynı Tebliğ’de yer alan düzenlemeler ve istisnalara bir önceki yazılarımızda yer vermiştik. Buna göre ;
- Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin veya ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketler,
bu kısıtlamalardan muaf tutulmuş olup, bu grupta yer alan şirketlerin iş sözleşmelerini dövizli olarak düzenlemelerine imkan verilmiştir.
Maddeler halinde sıralamak gerekirse;
- Serbest bölgedeki faaliyet gösteren şirketlerde görev alan personellerine
- Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürolarında görev alan personellerine
- Dışarıda yerleşik kişilerin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin bulundukları şirketlerde görev alan personellerine
- Dışarıda yerleşik kişilerin kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketlerde görev alan personellerine
Son maddede yer alan şirketlerin kimler olduğu, yönündeki bir soruya ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tereddütleri gidermek adına yayınlamış olduğu Sıkça Sorulan Sorularda cevaplamıştır. Buna göre aşağıdaki şartları sağlayan şirketlerde dövizli iş sözleşmesi düzenlenmesi mümkündür;
Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan;
- Doğrudan veya dolaylı olarak % 50 ve üzerinde pay sahipliklerinin bulunduğu Türkiye’de mukim şirketler
% 50 ve üzerinde pay sahipliği bulunmamakla birlikte;
- imtiyazlı hisselerin elde bulundurulması
- diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğu üzerinde tasarrufta bulunulması
- herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin karara esas çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünün elde bulundurulması
suretiyle şirketin ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip olunmasının söz konusu olduğu şirketler
Tebliğ’in 19. fıkrasında geçen “dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin veya ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketler” ifadesi ile tam olarak ne kastedilmektedir?
Söz konusu ifade ile payların asgari olarak yüzde ellisine sahip olma şartı veya doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliği bulunmamakla birlikte imtiyazlı hisselerin elde bulundurulması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğu üzerinde tasarrufta bulunulması veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin karara esas çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünün elde bulundurulması suretiyle şirketin ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip olunması kast edilmektedir.