2022 Yılı Hesap Döneminde Kur Korumalı Vadeli Mevduat Hesaplarına Geçiş ve Sağladığı İstisnalar
[Tek Cümlede Özet: 31.12.2021 – 30.06.2022 tarihleri arasında, bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini veya gram altın mevduat hesaplarının Kur Korumalı Vadeli Mevduat Hesabı’na (KKM) geçirilmesi halinde, vade sonunda ödenecek KKM Destek Ödemeleri ve Faiz Ödemeleri başta olmak üzere bazı gelirler vergiden istisna tutulmuştur.]
29 Ocak 2022 Tarih ve 31734 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan yasal düzenleme ile birlikte şirketlerin yabancı paralarını veya kıymetli madenlerini, Türk Lirası Mevduat ve Katılıma Hesaplarına (KKM) Dönüştürmesini teşvik etmek amacıyla bir dizi vergisel istisna hayata geçirilmişti. Buna göre 31/12/2021 tarihli bilançolarında mevcut olan yabancı paralarını maddede belirtilen sürelerde Türk lirasına çevirmeleri durumunda kur farkları da dahil olmak üzere vade sonunda yapılacak ödemeler kurumlar vergisinden istisna tutulmuştu. Bu çerçevede sağlanan istisnaları açıkladığımız yazıya buradan ulaşabilirsiniz
2022 yılında bazı ek düzenlemelerle KKM’ye geçişi özendirici bazı ek tedbirler hayata geçirilmiştir. Buna göre;
- Kurumlar Vergisi Kanunu Geçici 14. Maddeye eklenen bent ile KKM Hesaplarına vade sonunda yenilenme imkanı tanınmış olup, ilgili kanunla sağlanan istisnaların da 2022 yılı sonuna kadar yenilenen KKM hesapları için aynen uygulanacağı belirlenmiştir.
- 7407sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14üncü maddesine eklenen paragraf ile Kurumların 31/3/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar KKM’ye geçirmeleri ve en az 3 ay KKM’de tutması şartıyla;
- Söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur.
Ayrıca Cumhurbaşkanı’nın bu istisnayı 30/6/2022 ve/veya 30/9/2022 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulatmaya yetkili olduğu yer almıştır. Cumhurbaşkanı bu yetkisini Temmuz ayında kullanarak 31 Mart 2022 olan bu tarihi 30.06.2022 olarak yeniden belirlemiştir. Buna göre;
06 Temmuz 2022 Tarihli Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren düzenleme ile Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 30/6/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilir.”
Aşağıdaki Tablolarda KKM hesaplarına dönüşümde uygulanacak istisnalar özetlenmiştir.
İstisna Gelir | Bilanço Tarihi | Mevduat Tipi | KKM’ye Geçiş Tarihi |
31.12.2021 | Döviz | 25.02.2022 Tarihine Kadar | |
01.10.2021-31.12.2021 Tarihleri Arasındaki Kur Farkı Gelirleri | İSTİSNA | ||
KKM’ye Geçiş Anındaki Kur Farkı Geliri | İSTİSNA | ||
KKM Hesaplarının Dönem Sonu Değerleme Gelirleri | İSTİSNA | ||
KKM Hesaplarına Vade Sonunda Ödenecek KKM Destek Ödemeleri | İSTİSNA |
- 31.12.2021 Tarihi İtibariyle Bilançolarında Mevcut Olup, 25.02.2022 Tarihine Kadar KKM’ye Geçirilen Dövizler
- 31.12.2021 Tarihi İtibariyle Bilançolarında Mevcut Olup, 26.02.2022 – 31.12.2022 Tarihleri Arasında KKM’ye Geçirilen Dövizler
Şirketlerin 31.12.2021 tarihi itibariyle bankalarında mevcut bulunan döviz tutarlarını, 25.02.2022 tarihine kadar KKM’ye geçirmeyip, bu tarihten sonra 31.12.2022 tarihine kadar KKM’ye geçirmeyi tercih eden firmalar için Kur farkı Gelirlerinin tamamı vergiden istisna değildir. Buna göre Yabancı paraların KKM’ye aktarıldıkları tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin başından, KKM hesabının açılış tarihine kadar olan döneme ilişkin kur farkları vergiden istisna tutulmuştur.
İstisna Gelir | Bilanço Tarihi | Mevduat Tipi | KKM’ye Geçiş Tarihi |
31.12.2021 | Döviz | 26.02.2022-31.12.2022 Tarihleri Arasında | |
KKM’ye Geçişten Önceki Geçici Vergi Dönemlerine İlişkin Kur Farkı Gelirleri | İSTİSNA DEĞİL | ||
KKM’ye Geçiş Tarihini İçeren Geçici Vergi Dönemi Kur Farkı Geliri | İSTİSNA | ||
KKM Hesaplarının Dönem Sonu Değerleme Gelirleri | İSTİSNA | ||
KKM Hesaplarına Vade Sonunda Ödenecek KKM Destek Ödemeleri | İSTSNA |
Örnek; X A.Ş 12.08.2021 tarihinde satın almış oluğu ve 31.12.2021 tarihli bilançosunda yer alan 1.500.000 ABD Dolarını bu düzenleme kapsamında 14.07.2022 tarihinde 3 ay vadeli ve %15 faiz ödemeli Türk Lirası mevduat hesabına dönüştürmüştür.
X A.Ş. KKM’ye geçiş işlemini 25.02.2022 tarihinden sonra gerçekleştirdiği için;
- 10.2021-31.12.2021 dönemi için tahakkuk eden 6.201.300,00 TL tutarındaki kambiyo karı
- 12.2021-30.06.2022 dönemi için tahakkuk eden 5.537.250,00 TL tutarındaki kambiyo karı
vergiden istisna değildir.
- 07.2022-14.07.2022 dönemi için tahakkuk eden 1.083.450,00 TL tutarındaki kambiyo karı
vergiden istisna olacaktır.
- 01.01.2022 ile 30.06.2022 Tarihleri Arasındaki Herhangi Bir Tarihte Bankalarda Mevcut olup, 26.02.2022 – 31.12.2022 Tarihleri Arasında KKM’ye Geçirilen Dövizler
31.12.2021 tarihi itibariyle bilançolarında mevcut olmayıp veya bu tarih itibariyle var olan dövizlerin tamamını zaten Kur Korumalı Vadeli Mevduat hesabına geçirmiş firmaların, 01.01.2022 tarihi ile 30.06.2022 tarihleri arasında herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini KKM’ye geçirmeleri halinde;
- oluşan herhangi kur farkı gelirleri kurumlar vergisinden istisna değildir.
- KKM hesaplarının dönem sonu değerleme gelirleri Kurumlar Vergisinden istisnadır.
- KKM hesaplarına Vade Sonunda Ödenecek KKM Destek ödemeleri Kurumlar Vergisinden istisnadır.
İstisna Gelir | Bilanço Tarihi | Mevduat Tipi | KKM’ye Geçiş Tarihi | |
01.01.2022-30.06.2022 Arası | Döviz | 31.12.2022 Tarihine Kadar | ||
KKM’ye Geçiş Tarihine Kadar Oluşan Her Nevi Kur Farkı Gelirleri | İSTİSNA DEĞİL | |||
KKM Hesaplarının Dönem Sonu Değerleme Gelirleri | İSTİSNA | |||
KKM Hesaplarına Vade Sonunda Ödenecek KKM Destek Ödemeleri | İSTİSNA |
- 31.12.2021 Tarihi İtibariyle Bilançolarında Mevcut Altın Hesapları ile Bu tarihten sonra açılmış olan altın hesaplarının 31.12.2022 Tarihine kadar KKM’ye Geçirilmesi
Şirketlerin 31.12.2021 tarihi itibariyle bilançolarında yer alan altın hesapları ile 2022 yılında açılmış olan altın hesaplarının 31.12.2022 tarihine kadar KKM’ye geçirilmesi halinde;
Türk Lirası’na çevrildiği tarihte oluşan kazançlar
- KKM hesaplarının dönem sonu değerleme gelirleri
- KKM hesaplarına Vade Sonunda Ödenecek KKM Destek ödemeleri
Kurumlar Vergisinden istisnadır.
Ayrıca , 31.12.2021 tarihinden sonra açılmış olan işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerinin 2022 yılı sonuna kadar dönüşümü halinde de istisna uygulanabilmektedir.
İstisna Gelir | Bilanço Tarihi | Mevduat Tipi | KKM’ye Geçiş Tarihi | |
31.12.2021 (Dahil) -31.12.2022 Arası | Altın | 31.12.2022 Tarihine Kadar | ||
KKM’ye Geçiş Tarihinde Oluşan Kazançlar | İSTİSNA | |||
KKM Hesaplarının Dönem Sonu Değerleme Gelirleri | İSTİSNA | |||
KKM Hesaplarına Vade Sonunda Ödenecek KKM Destek Ödemeleri | İSTİSNA |