İhracat Bedellerinin %40’ının Bankalara Satılması Zorunluluğu
[Tek Cümlede Özet: 15.000 USD’yi aştığı için 180 gün içinde yurda getirilerek, İhracat Bedeli Kabul Belgesi’ne bağlanan ihracat bedellerinin %40’ının satılması zorunludur.]
Daha önceki bültenlerimizde 15.000 ABD doları veya eşitinden yüksek olan ihracat bedellerinin, yapılacak her ihracatı müteakip 180 gün içinde yurda getirilerek İhracat Bedeli Kabul Belgesi’ne bağlanarak kapatılması zorunluluğuna değinmiştik.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 15.04.2022 tarihli talimatıyla yapılan değişikliğe kadar İhracat Bedeli Kabul Belgesi’ne bağlanan ihracat bedellerinin %25’inin İBKB’yi düzenleyen bankaya satışı zorunluydu. Bu talimat sonrasında söz konusu oran %40’a yükseltilmiştir. Böylece bu maddenin yürürlülük tarihinden itibaren İBKB’ye veya DAB’a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40’ı İBKB’yi düzenleyen bankaya satılması zorunlu tutulmuştur.
Uygulamada bu bedeller banka tarafından Merkez Bankası tarafından ilan edilen ve işlem günü için geçerli döviz alış kuru üzerinden aynı gün içerisinde Merkez Bankasına satılarak Merkez Bankasının banka nezdindeki hesabına aktarılır. Söz konusu tutarın tam karşılığı ise işlem yapan banka tarafından ihracatçıya Türk parası olarak ödenir.
Merkez Bankası tarafından uygulamaya yönelik hazırlanan Soru ve Cevaplar metninde yer alan diğer önemli konular ise aşağıdaki gibidir.
Hizmet ihracatı ( Hizmet İhracatı bedellerinin de kapsama alınması ile ilgili çalışmalar yapıldığı bilinmektedir.) , mikro ihracat ve transit ticarete ilişkin bedeller, ilgili tebliğ ve genelge kapsamı dışında bulunmaktadır. Dolayısı ile bu bedeller için İBKB düzenlenmesi ve TCMB’ye satış söz konusu değildir.
Yalnızca ABD Doları, EURO ve İngiliz Sterlini cinsinden ihracat bedellerinin yüzde 40’ının TCMB’ye satışı söz konusudur. Diğer döviz cinslerindeki ihracat bedelleri için TCMB’ye satış söz konusu olmayacaktır
Tebliğ ve genelge uyarınca ihracat bedellerinin banka hesaplarına alınması zorunlu olmayan ülkelere yapılan ihracatın bedelleri için İBKB düzenlenmesi ve dolayısıyla TCMB’ye satış yapılması zorunlu değildir.
Serbest bölge işlem formu kapsamında gerçekleştirilen 5.000 ABD doları veya karşılığı döviz ya da Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemleri muafiyet kapsamındadır. Ayrıca, serbest bölgelerde yerleşik firmalar kambiyo mevzuatı kapsamında yurtdışında yerleşik sayıldığından bu firmalara gelen bedeller için İBKB düzenlenmesine ve Merkez Bankasına satış yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Eximbank ya da diğer bankalardan kullanılan döviz kredilerinin geri ödemeleri, tebliğ ve genelge hükümleri kapsamında indirime konu edilemez.
Genelgede belirtilen terkin sınırları dahilindeki ihracat bedelleri için İBKB düzenlenmesi ve TCMB’ye satış yapılması zorunlu değildir
Muafiyet kapsamındaki ihracat bedeller için ihracat bedeli olduğunun tevsik edilmesi amacıyla İBKB veya DAB düzenletilmesi halinde bu bedellerin de %25’inin TCMB’ye satılması gereklidir. Diğer taraftan, bu bedellerin sadece Türk lirasına çevrilmesi için bir DAB düzenlenmesi halinde TCMB’ye satış yapılma
Yalnızca ABD Doları, EURO ve İngiliz Sterlini cinsinden ihracat bedellerinin yüzde 25’nin TCMB’ye satışı söz konusudur. Diğer döviz cinslerindeki ihracat bedelleri için TCMB’ye satış söz konusu olmayacaktır.
%40’lık döviz satış tutarı İBKB’ye bağlanacak tutar üzerinden hesaplanacaktır. Örneğin, 100 bin USD ihracat bedelinin 80 bin USD’lik kısmı için İBKB düzenlenir. TCMB’ye satılacak tutar 80 bin USD’nin yüzde 40’ına tekabül eden 32.000 USD’dir.
