Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB Tarafından Desteklenen AR-GE Projeleri’nin Yeni Teşvik Sistemindeki Önemi
19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”ın 17. Maddesinde öncelikli yatırım konuları sıralanmış olup, bu madde altında sayılan yatırım konularının 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabileceği söz konusu yatırımların, 6 ncı bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerinden istifade edebileceği belirtilmiştir.
Bu kapsamda aşağıdaki alanlar öncelikli yatırım konuları olarak düzenlenmiş olup, bu konularda yapılacak yatırımlar hangi bölgede yer alırsa alsınlar 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabileceklerdir. Ancak bu yatırımlar, 6 ncı bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabidir. Bu fıkra aşağıdaki gibidir.
h- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin veya parçaların üretimine yönelik yatırımlar
Yönetmeliğin 17. Maddesi’nin h bendi ise 13.10.2012 tarihinde yapılan değişiklikler ile son halini almıştır. Buna göre Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen AR-GE projeleri öncelikli yatırım konuları arasına alınmış olup, söz konusu firmaların yapacakları yatırımlarda 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden yararlanabileceklerdir.
Bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanamaz. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanılan veya yararlanılacak yatırım harcamaları için, bu Karar kapsamındaki desteklerden yararlanmak üzere Bakanlığa müracaat edilemez. Bu madde hükmüne aykırı davranılması halinde, bu Karar kapsamında yararlanılan destekler ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınır. Dolayısıyla Kamudan alınan hibelerle yukarıdaki teşvik unsurlarından yararlanabilmek mümkün değildir. Başka bir deyişle KOSGEB, TUBİTAK veya Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınan hibelerle yukarıdaki teşviklerden yararlanılarak yatırım yapılması mümkün değildir.
5. Bölgede Uygulanan Destekler İse Aşağıdaki Gibi Özetlenebilir.;
- Gümrük Vergisi Muafiyeti
Kararnamenin 9. maddesinde gümrük vergisi muafiyeti düzenlenmiştir. Bu destek de katma değer vergisi istisnasında olduğu gibi, teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile aranan koşulları sağlayamayan yatırım konuları hariç olmak üzere, asgari yatırım tutarının üzerindeki tüm teşvik belgeli yatırımlar için uygulanabilecek bir teşvik unsurudur.
- Katma Değer Vergisi İstisnası
Kararnamenin 10. maddesinde, Katma Değer Vergisi Kanunu çerçevesinde yatırımcıların, katma değer vergisi istisnası ve iadesi teşviklerinden yararlandırılabileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi istisnası, asgari yatırım tutarının üzerindeki tüm yatırımlar için uygulanabilecek bir teşvik unsurudur. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13. maddesinde yer alan ve halen uygulanan katma değer vergisi istisnası uygulaması şu an itibariyle aynen devam edecektir.
- Vergi indirimi
Öncelikli yatırım alanları için Yatırıma Katkı oranı %30’a ulaşana kadar %70 vergi indirimi sağlanır.Ancak 31.12.2013 tarihine kadar yatırıma başlanırsa Yatırıma Katkı oranı %40’a ulaşana kadar %80 vergi indirimi sağlanır.
Örnek
Teşvik Belgesine bağlı yatırım tutarı 5.000.000 TL olan bir şirketin okul yatırımına ilişkin olarak hesaplamalar aşağıdaki gibi olacaktır. Bu yatırımın en az %10’luk kısmının 31.12.2013’e kadar tamamlanacağını varsayılmıştır. Şirket yatırımını 2014 yılında tamamlamış ve 2015 yılı karı 800.000 TL olarak gerçekleşmiştir.
Teşvik Belgeli Yatırım = 5.000.000
Katkı Oranı =%40
Yatırıma Katkı Tutarı=5.000.000x%40= 2.000.000
Kurumlar Vergisi İndirimi= %80
İndirimli Kurumlar Vergisi Oranı= %20-(%20x%80=) %4
İşletme dönemi Karı=800.000
Yukarıdaki hesaplamalara göre indirimli oran uygulanmak suretiyle her yıl tahsilinden vazgeçilen vergiler toplamı kümülatif olarak 2.000.000 TL’ye ulaşıncaya kadar şirkete uygulanacak olan kurumlar vergisi oranı %20 değil %4 olarak uygulanır.
Buna göre 800.000 TL kar eden şirketin ödemesi gereken vergi 800.000x%4= 32.000 TL olarak hesaplanır. Devletin tahsilinden vazgeçtiği vergi tutarı ise 800.000x%16 =128.000 TL olacaktır. Bu şekilde tahsilinden vazgeçilen vergi tutarları toplamı 2.000.000 TL oluncaya kadar şirket indirimli kurumlar vergisi uygulamaya devam edecektir.
- Sigorta primi işveren hissesi desteği
Sigorta primi işveren hissesi desteği 31.12.2013’e kadar başlayan yatırımlarda 7 Yıl Bu tarihten sonra başlayan yatırımlarda 6 Yıl
Yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde (mevsimsel özellik taşıyan yatırımlarda bir önceki yıla ait mevsimsel istihdam ortalamaları dikkate alınır) Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen,
istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgarî ücrete tekabül eden kısmı7 yıl boyunca Ekonomi Bakanlığı bütçesinden karşılanacaktır. Ayrıca destek tutarı sabit yatırım tutarına bağlı olarak sınırlandırılmıştır. Yapılan düzenlemeye göre, yararlanılan sigorta primi işveren hissesi desteğinin tutarı, sabit yatırım tutarının %35’ini geçemeyecektir.
- Yatırım yeri tahsisi
Teşvik kapsamındaki yatırımlarla ilgili olarak organize sanayi veya endüstri bölgelerinde yer bulunmaması ve gerçekleştirilecek yatırımın toplam tutarının, talep edilen taşınmazların maliki idarelerce takdir edilecek rayiç değerinin tarım, hayvancılık ve eğitim yatırımları için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katından katından az olmaması kaydıyla; Hazineye, özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine veya belediyelere ait arazi veya arsaların üzerinde kırkdokuz yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikli irtifak hakkı tesis edilebilir. 31.08.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununa tabi alanlar hariç olmak üzere, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen taşınmazlar üzerinde ise aynı şartlarla kırkdokuz yıl süreli kullanma izni verilebilir.
Faiz Desteği
Talep edilmesi halinde, finans kurumlarından kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yetmişine kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kâr payının;
5 inci bölgede yapılacak bölgesel yatırımlar için Türk Lirası cinsi kredilerde beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı,
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yapılacak yatırımlarda proje bazında sağlanacak faiz desteği tutarları 5 inci bölgede 700.000 Türk Lirasını geçemez.