Birden Fazla İşverenden Ücret Geliri Elde Edilmesi ve Beyan Şartları
2013 takvim yılında birden fazla işverenden ücret niteliğinde kazanç elde eden şahısların belli şartları sağlamaları halinde bu gelirlerini beyan etmeleri gerekmektedir. Söz konusu ücretler başka bir kurum veya şirketten ücret niteliğinde olabileceği gibi, ortağı bulunduğunuz şirketten aldığınız ücret şeklinde de olabilir.
Genel Açıklama
Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden kişilerin, birden sonraki işverenden(yani daha düşük ücret aldıkları ikinci işverenden) aldıkları ücretlerin toplamı 26.000 TL’yi aşması halinde, 2013 yılında elde ettikleri söz konusu ücret gelirleri nedeniyle beyanname vermek zorundadırlar. Ayrıca;
üzere ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabı
Teknokent istisnalarında yararlanan Personelin ücret gelirleri tamamen istisna olduğundan beyanname vermek zorunda değildirler. Ancak 5746 sayılı kanuna tabii olarak çalışan personeller için bu duru geçerli değildir.
Detaylı açıklamalar ve örnek uygulamalar için Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan rehber(http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2015_Ucret.pdf) incelenebilir
Ücret Tutarının Tespiti;
Kendi ortağı bulunduğu şirketten ücret alan şahıslar için ücret tutarının tespiti brüt ücret üzerinden yapılacaktır. Örneğin aylık 4.500 TL brüt ücret alan bir şirket ortağı 01.07.2013 tarihinden itibaren şirketten ücret alıyorsa 6 aylık ücret gelirlerinin toplamı (4.500×6=)27.000 TL olarak hesaplanacaktır. Bu hesaplanan tutar aşağıdaki örnek uygulamalarda yer alan beyan sınırında dikkate alınacaktır.
Hizmet akdi ile çalışan şahıslar ise 2013 yılı bordrolarını bağımlı olarak çalıştıkları şirketlerden/kurumlardan talep etmelidirler. Bu bordrolardan Aralık ayı bordrosunda yer alan “Kümülatif Vergi Matrahı” satırı aşağıdaki örnek uygulamalarda yer alan beyan sınırında dikkate alınacaktır.
ÖRNEK UYGULAMALAR
ÖRNEK 1: Bayan (A), 2013 yılında üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmiş ve ücretlerin tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiştir.
Birinci işverenden alınan ücret 33.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret 14.000 TL
Üçüncü işverenden alınan ücret 9.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı Yok
Örnekte yer alan ve birinci işverenden alınan ücret toplama dahil edilmeyecek olup, ikinci ve üçüncü işverenden alınan (14.000 + 9.000 =) 23.000 TL ücretler toplamı 26.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından ücret gelirlerinin tamamı beyan edilmeyecektir.
ÖRNEK 2: Bay (B), 2013 yılında üç ayrı işverenden tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde etmiştir.
Birinci işverenden alınan ücret 29.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret 24.000 TL
Üçüncü işverenden alınan ücret 14.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı 67.000 TL
Birinci işverenden alınan ücret toplama dahil edilmeyecek olup, 2 nci ve 3 üncü işverenden alınan ücretler toplamı (24.000 +14.000 =) 38.000 TL, 26.000 TL’lik beyan sınırını aştığı için birinci işverenden aldığı 29.000 TL dahil olmak üzere 67.000 TL ücret gelirinin tamamı beyan edilecektir.
ÖRNEK 3: Serbest meslek erbabı Bay (C) serbest meslek kazancının yanında tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş iki işverenden ücret geliri elde etmiştir.
Serbest meslek kazancı 45.000 TL
Birinci işverenden alınan ücret 35.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret 21.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı 45.000 TL
Mükellef elde etmiş olduğu serbest meslek kazancı nedeniyle mutlaka beyanname verecektir. Birinci işverenden alınan hariç, ikinci işverenden alınan ücret geliri ise 26.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından ücret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir.
ÖRNEK 4: Bay (D)’nin tamamı üzerinden tevkifat yapılmış olan 2013 yılı gelirleri aşağıdaki gibidir.
Birinci işverenden alınan ücret 60.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret 23.000 TL
İşyeri kira geliri (Brüt) 45.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı 45.000 TL
Mükellefin birden sonraki işverenden aldığı ücret geliri olan 23.000 TL, 26.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından, ücret gelirleri beyan edilmeyecektir. Tevkifata tabi işyeri kira geliri ise 2013 yılı için geçerli olan 26.000 TL’lik beyanname verme sınırını aştığından mükellef sadece bu gelirini beyan edecektir.
ÖRNEK 5: Bay (F), üç ayrı şirkette yönetim kurulu üyesi olup, 2013 yılında elde ettiği ücret gelirlerinin tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiştir. Ödevli ayrıca 18.000 TL konut kira geliri elde etmiştir.
Birinci işverenden alınan ücret 40.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret 20.000 TL
Üçüncü işverenden alınan ücret 15.000 TL
Konut kira geliri 18.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı 93.000 TL
Ödevli, birden fazla işverenden aldığı ücret gelirinin yanı sıra konut kira geliri elde etmiştir. Beyanname verilip verilmeyeceği öncelikle ücret gelirleri dikkate alınarak değerlendirilecektir.
Ücret gelirleri ile ilgili olarak birinci işverenden alınan ücret hariç, ikinci ve üçüncü işverenden alınan ücretlerin toplamı (20.000 +15.000 =) 35.000 TL, 26.000 TL’lik beyan sınırını aştığı için birinci işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere ücret gelirlerinin tamamı olan 75.000 TL beyan edilecektir.
Konut kira geliri ise 2013 yılı için belirlenen 3.000 TL’lik istisna tutarını aştığından tamamı beyannameye dahil edilecektir
YILLIK BEYANNAMEYE DAHİL EDİLEN GELİRLERDEN YAPILACAK İNDİRİMLER
Yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlere ilişkin indirimler Gelir Vergisi Kanunu ile diğer kanunlarda belirtilmiştir. Gelir vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıda belirtilen indirimlerin yapılabilmesi için yıllık beyanname ile bildirilecek bir gelirin bulunması ve yapılacak indirimlerin ilgili mevzuatta belirtilen şartları taşıması gerekmektedir.
Buna göre indirim konusu yapılabilecek bazı hususlar şunlardır:
1- Şahıs sigorta şirketlerine ödenen primler ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları,
2- Eğitim ve sağlık harcamaları,
3- Bağış ve yardımlar,
4- Sponsorluk harcamaları,
5- Doğal afetler ile ilgili ayni ve nakdi bağışlar,
6- Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar,
7- Bireysel Katılım Yatırımcısı İndirimi (6327 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununa eklenen Geçici 82. maddeye göre yapılacak indirim)
8- Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Hakkında Kanuna göre kurulan Ajans
ile EXPO 2016 Antalya Ajansına yapılan her türlü nakdî ve ayni bağış ve yardımlar,
9- Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bağış ve yardımlar.
YILLIK BEYAN ESASINDA BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE YERİ
1 Ocak- 31 Aralık 2013 döneminde elde edilen beyana tabi ücret gelirlerinin 2013 yılının Mart ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar (1 Mart – 25 Mart) verilecek gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. Beyanname mükellefin ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesine verilecektir.
HESAPLANAN VERGİNİN ÖDENME ZAMANI VE YERİ
Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi MART ve TEMMUZ aylarında olmak üzere iki
eşit taksitte ödenir. Hesaplanan vergi;
• Mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine,
• Bağlı olunan vergi dairesindeki hesabın bildirilmesi şartıyla diğer vergi dairelerine,
• Tahsile yetkili banka şubelerine ödenebilir.