Pay Çeşitleri
1- Hamiline ve Nama Yazılı Paylar
Nama Yazılı Pay; Belli bir kişinin adına düzenlenmiş olan ve o kişinin şirketteki ortaklık payını temsil eden pay senetleridir.
Nama yazılı pay senetlerinin; şirketin unvanını, sermaye tutarını, kuruluş tarihini, bu tarihteki sermaye tutarını, çıkarılan pay senedinin tertibini, bunun tescili tarihini, senedin türünü ve itibarî değerini, kaç payı içerdiğini, sahiplerinin adı ve soyadını veya ticaret unvanını, yerleşim yerini, pay senedi bedelinin ödenmiş olan miktarını belirtmesi ve şirket adına imza etmeye yetkili olanlardan en az ikisi tarafından imza edilmiş olması gerekir
Hamiline Yazılı Pay; senedin metninden veya şeklinden, sahibinin kim olduğu anlaşılmaz. Bu pay senetlerinin hamili kim ise o hak sahibi kişi o sayılır.
Hamiline yazılı paylar teslim ile, nama yazılı paylar ise ciro ve teslim ile devredilmektedir.
2- Adi ve İmtiyazlı Paylar
Adi Paylar şirketteki bütün pay sahiplerine eşit hak sağlarlar. Ana sözleşmede aksine bir hüküm yoksa bütün paylar adi pay niteliğindedir.
Ana sözleşme ile veya ana sözleşme değiştirilerek bazı paylara imtiyaz tanınabilir.
İmtiyaz; kâr payı, tasfiye payı, rüçhan ve oy hakkı gibi haklarda, yönetimde paya tanınan üstün bir hak veya kanunda öngörülmemiş yeni bir pay sahipliği hakkıdır.
Bir paya imtiyaz tanınması için, bunun şirket esas sözleşmesinde tanımlanması gerekir.
3- Bedelsiz ve Bedelli Paylar
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin iç kaynaklarından sermayeye aktardıkları tutar karşılığında çıkardıkları payların bir bedel alınmaksızın ortaklara dağıtılmasıdır. Bu işlem sonucunda çıkarılan paylar bedelsiz paydır. Bedelsiz sermaye artırımı dışarıdan fon girişine yol açmamaktadır.
Bedelli sermaye artırımı, şirketlerin yeni fon kaynağı temin etmek amacıyla çıkardıkları “bedelli” paylarını, nominal değerinden veya daha yüksek bir fiyattan satmalarıdır. Bedelli paylar, mevcut ortaklara satılabileceği gibi (rüçhan hakkı) diğer yatırımcılara da satılabilmektedir.
4- Primli ve Primsiz Paylar
Üzerinde yazılı değer (nominal değer) ile ihraç edilen paylar primsiz, nominal değerinden yüksek bir bedelle ihraç edilen paylar ise primli paylardır.
Ana sözleşmelerinde hüküm bulunması halinde, yönetim kurulu kararı ile primli pay ihraç edebilmektedir.
5- Kurucu ve İntifa Paylar
Kurucu paylar, kuruluş hizmeti karşılığında ana sözleşme hükümleri gereğince şirket kârının bir kısmına iştirak hakkı veren ve daima kurucuların adlarına yazılı olmak şartıyla ihraç edilen paylardır. Kurucu paylar, belli bir sermaye payını temsil etmediği gibi şirket yönetimine katılma hakkı da vermemektedir.
İntifa senedi sahiplerine pay sahipliği hakları verilemez; Ancak, bu kişilere, net kâra, tasfiye sonucunda kalan tutara katılma veya yeni çıkarılacak payları alma hakları tanınabilir.