4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda Yapılan Değişiklikler
03/02/2021 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7263 sayılı Kanun ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda bazı değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişiklikler ile;
- Kuluçka merkezlerine ilişkin yeni düzenlemeler getirildi.
Değerlendirme kurulunun kararı üzerine bakanlık tarafından onay verilmesi halinde, Teknoloji Geliştirme Bölgesi yönetici şirketlerinin bölge alanları dışında kuluçka merkezi açmalarına imkan verildi. Bu çerçevede bölge dışında açılacak olan kuluçka merkezlerinde yalnızca kuluçka girişimcileri yer alabilecektir. Bakanlık tarafından belirlenecek şartların sağlanması ile bölge dışında kuluçka merkezleri açılabilecek ve buralarda yer alacak girişimciler belirlenecektir. Kanun kapsamında sağlanan tüm destek, teşvik, muafiyet ve istisnalar bu merkezlerde de aynı şekilde uygulanacaktır. Ayrıca yönetici şirketin görev ve sorumlulukları da dahil olmak üzere, bu merkezlere dair tüm işlemler 4691 sayılı Kanun kapsamında yürütülecektir.
- Teknokentlerde iş yeri açma ve çalışma ruhsatları ile ilgili düzenleme yapıldı.
Teknoloji Geliştirme Bölgesi yönetici şirketi ile bölgede yer alan AR-GE ve tasarım faaliyetinde bulunan firmalar için iş yeri açma ve çalışma ruhsatı, ilgili mevzuat çerçevesinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı il müdürlükleri tarafından düzenlenecek ve denetlenecektir.
- Yönetici şirket esas sözleşmesi ile esas sözleşme değişiklikleri için Bakanlık izni şartı aranacaktır.
- Bölgede faaliyet gösteren girişimcilerin yürüttükleri projelerin tamamlanması halinde, projenin tamamlanma tarihinden itibaren yeni bir proje sunmamaları ve yönetici şirkete teslim etmekle yükümlü oldukları bilgi ve belgeleri süreleri içinde iletmemeleri durumunda sözleşme fesholunmuş sayılacaktır. Fesih tahliye nedenidir.
- İstisna kazanç tutarının %2’si girişim sermayesi ekosistemine veya doğrudan kuluçka firmalarına gidecek.
01/01/2022 tarihinden itibaren 4691 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesi gereğince, yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazanç tutarı 1.000.000 TL ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, bu tutarın %2’sini pasifte geçici bir hesaba aktaracaktır. Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi ortaklıkları ya da bu kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyet gösteren diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır.
Söz konusu düzenlemeye uymayan firmalar, yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının %20’sini, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edemeyecektir.
Örneğin; ODTÜ Teknokent’te faaliyetlerini devam ettiren XYZ Teknoloji A.Ş. Ar-Ge ve Yenilik faaliyetleri kapsamında 3.000.000 TL kazanç elde etmiş ve ilgili tutarı 2023 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde istisna olarak beyan etmiştir.
- seçenek; İlgili düzenleme gereği şirket 3.000.000,00 TL’nin %2’si olan 60.000 TL tutarında girişim sermayesi yatırım fonu alabilir, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya kuluçka merkezlerinde faaliyetlerine devam eden kuluçka firmalarına yatırım yapabilir.
- seçenek; İlgili düzenlemenin aksine hareket eder ve yatırım yapmaz. Bu durumda 3.000.000,00 TL’nin %20’si olan 600.000,00 TL istisna kapsamına alınmaz ve üzerinden vergi hesaplanır. Sonuç olarak 600.000,00 TL’nin %20’si kadar (120.000,00 TL) vergi ödeme yükümlülüğü söz konusu olur.
Bu uygulama 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olacak ve yıllık bazda 20.000.000 TL ile sınırlı olacaktır.
- 4691 saylı kanun çerçevesinde sunulan teşvik, istisna ve muafiyetlerden faydalanma süreleri 31.12.2028 tarihine kadar uzatılmıştır.
- Gelir vergisi stopaj istisnası hesaplama yöntemi değiştirildi.
Bölgede çalışan AR-GE, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilecektir. Bu uygulama 31/12/2028 tarihinde kadar geçerli olup konuyla ilgili detaylı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
- Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının %10’unu aşamaz. Toplam personel sayısı 15’e kadar olan bölge firmaları için bu oran %20 olarak uygulanır.
- TGB dışında geçirilen sürelerin bir kısmı teşvik kapsamında değerlendirilecek.
Bölgede yer alan işletmelerde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin %20’sini aşmamak kaydıyla ilgili personelin bölge dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilecektir.
- Girişim sermayesi desteklerine ilişkin düzenleme yapıldı.
Kanun kapsamında değerlendirilen projelerin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının %10’unu ve öz sermayenin %20’sini aşmamak üzere, ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilmesine yönelik düzenleme 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmıştır. Öte yandan indirim konusu yapılacak tutarın yıllık sınırı 500.000 TL’den 1.000.000 TL’ye çıkarılmıştır.
Kaynak: TÜRMOB
